Blog
Các phong tục ngày Tết cổ truyền không thể thiếu của dân tộc Việt Nam
Th11
Tết không chỉ đánh dấu sự chuyển giao giữa năm cũ và năm mới mà còn thể hiện rõ nét nền văn hóa lâu đời cùng với các phong tục ngày Tết Nguyên Đán. Từ Bắc vào Nam, phong tục Tết cổ truyền Việt Nam mang theo nhiều nét đặc trưng độc đáo. Cùng Quatangletet tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nhé.
Phong tục là gì?
>>>Tham khảo thêm:
Phong tục là tất cả những tập quán xã hội của con người, đã hình thành trong quá trình dài lịch sử và đã trở thành những quy tắc ổn định, được thừa nhận và truyền đạt từ thế hệ này sang thế hệ khác. Phong tục không áp đặt và cứng nhắc như các nghi thức hay nghi lễ, nhưng cũng không tự do và tùy tiện như các hoạt động hàng ngày. Thay vào đó, chúng tạo nên một phần không thể thiếu trong bản sắc xã hội và thường có tính thống nhất và ổn định tương đối.
Phong tục có thể tồn tại trong một dân tộc cụ thể, một vùng miền, một tầng lớp xã hội, hoặc thậm chí trong một gia đình hoặc họ tộc. Chúng chiếm một phần quan trọng của văn hóa và có thể được phân loại thành nhiều loại khác nhau. Có hệ thống phong tục liên quan đến các sự kiện quan trọng trong cuộc sống của con người, cũng có hệ thống phong tục liên quan đến các hoạt động dựa trên chu kỳ thời tiết trong năm, và còn có các phong tục liên quan đến chu kỳ công việc và lao động của con người.
Các phong tục ngày Tết Việt Nam
Tục cúng ông Công, ông Táo
Ngày cúng ông Công, ông Táo, tức là ngày 23 tháng Chạp theo lịch Âm, là ngày mọi gia đình Việt sẽ tổ chức lễ dọn dẹp bếp, đảm bảo sạch sẽ, chuẩn bị mua sắm đủ loại vật phẩm để cúng ông Công, ông Táo và thả cá chép. Sau khi lễ cúng hoàn thành, cá chép vàng sẽ được phóng sinh, tức là đem thả ra sông hoặc suối để thả tiễn ông Công, ông Táo về trời..
Tục gói bánh chưng
“Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh” là những thứ không thể thiếu ngày Tết xưa. phong tục gói bánh chưng ngày Tết trở thành một trong các phong tục ngày Tết đặc trưng. Bánh chưng là biểu tượng của sự bền vững và sự hòa hợp, với lớp nếp xanh và lớp lá bánh cắt vuông. Gói bánh chưng là một cơ hội để cả gia đình tụ tập, chia sẻ, và học hỏi từ nhau.
Tùy thuộc vào điều kiện và thời gian, một số gia đình bắt đầu gói bánh chưng từ ngày 23 tháng Chạp, trong khi khác lại bắt đầu từ ngày 27, 28, hoặc 29 Tết. Miền Bắc thường gói bánh chưng, trong khi miền Nam thích gói bánh tét. Dường như việc gói bánh chưng và bánh tét còn chứa đựng ý nghĩa sâu sắc về tình thân, truyền thống và hy vọng cho một cái Tết ấm áp.
Phong tục chơi hoa dịp Tết
Trong dịp Tết, hoa luôn là một phần quan trọng của việc trang hoàng ngôi nhà. Hoa đào và hoa mai là hai loại hoa được ưa chuộng nhất, với ý nghĩa tượng trưng về sự tươi mới, thịnh vượng và may mắn. Những loài hoa này chỉ khoe sắc đẹp của mình vào dịp Tết, khiến mọi ngóc ngách đường phố đầy sắc màu và hương thơm.
Không chỉ riêng hoa đào và hoa mai, trong những ngày này nhiều gia đình còn trồng cây quất, một loài cây mang ý nghĩa may mắn, hạnh phúc, và thịnh vượng. Cây quất với những quả vàng óng là biểu tượng của sự giàu sang và thịnh vượng. Bên cạnh đó, hoa cúc và hoa thọ cũng được sử dụng để trang trí nhà cửa, mang lại vẻ tươi vui và rước lộc vào ngôi nhà trong dịp Tết truyền thống của người Việt.
>>>>Xem thêm: Tục chơi hoa dịp Tết những loại hoa tết đẹp nhất từ Bắc vào Nam
Tục bày mâm ngũ quả
Mâm ngũ quả là một trong các phong tục ngày Tết không thể thiếu. Ngũ quả tượng trưng cho sự thịnh vượng và may mắn. Tùy thuộc vào từng vùng miền, mâm ngũ quả sẽ có những loại trái khác nhau. Mâm ngũ quả không chỉ là biểu tượng văn hóa riêng của mỗi miền đất nước mà còn thể hiện sự kính trọng và tôn vinh đối với trời đất, ông bà tổ tiên và các thần linh bảo hộ.
Mâm ngũ quả là một cách để cầu nguyện và chúc phúc cho một năm mới đầy may mắn, thịnh vượng, và tài lộc. Những loại quả này thể hiện sự hy vọng của người Việt về một năm mới tràn đầy thành công và hạnh phúc, và cũng là cách để tôn vinh những giá trị truyền thống và tình cảm gia đình trong ngày lễ Tết.
>>>>Xem thêm: Hướng dẫn cách bày mâm ngũ quả ngày Tết theo chuẩn 3 miền Bắc – Trung – Nam
Tục dọn dẹp nhà cửa ngày Tết
Trước khi chào đón một năm mới, gia đình Việt thường thực hiện các phong tục ngày Tết dọn dẹp nhà cửa. Công việc này không chỉ dành để làm sạch không gian, mà còn để loại bỏ mọi dấu vết của năm cũ, để tạo điều kiện cho sự tươi mới và may mắn tiếp theo.
Thói quen dọn dẹp trước Tết thể hiện sự tôn trọng và sẵn sàng đối mặt với những thay đổi trong cuộc sống. Gia đình Việt tin rằng việc này sẽ giúp họ chào đón năm mới nhẹ nhàng, sẵn sàng đón nhận những điều tốt lành và tài lộc đầy ắp.
>>>>Xem thêm: Mẹo dọn dẹp nhà cửa ngày Tết nhanh chóng, sạch bóng
Tục thăm mộ tổ tiên ngày Tết
Một phần quan trọng trong các phong tục Tết cổ truyền Việt Nam là việc thăm mộ tổ tiên. Gia đình sẽ đến các nghĩa trang hoặc lăng mộ của tổ tiên để cầu nguyện và làm sạch khu vực an nghỉ của họ. Đây không chỉ là một nghi thức, mà còn là cách để duy trì mối kết nối với quá khứ và tôn vinh đời sống và đóng góp của những người đã ra đi.
Tục cúng tất niên
Tục cúng tất niên là một lễ kết thúc năm cũ và chuẩn bị cho năm mới. Người Việt thường tổ chức lễ cúng tất niên vào ngày cuối năm, đánh dấu sự kết thúc của một năm và sẵn sàng đón chào năm mới. Sau lễ cúng, gia đình tụ họp quây quần bên mâm cơm tất niên. Đây cũng là thời điểm để tổng kết và trân trọng những điều tốt lành trong cuộc sống, và cùng nhau hướng về những điều may mắn hơn trong năm mới.
Tục đón giao thừa
Giao thừa, là khoảnh khắc đáng nhớ chia ly năm cũ và chào đón năm mới. Mỗi gia đình sẽ có các phong tục ngày Tết Nguyên Đán riêng đế cũng hay đón giao thừa bên nhau.
Có người sẽ dọn dẹp bàn thờ và cúng hoa quả, trong khi khác lại sẽ chuẩn bị xôi gà và tụ họp ngoài trời. Thời điểm giao thừa chính là giây phút cuối cùng của năm cũ, khi tiếng chuông đánh 12 giờ đêm đánh dấu sự chuyển giao quan trọng. Mang ý nghĩa loại bỏ hết những điều không tốt từ năm cũ, để đón chờ những điều tốt đẹp của năm mới.
Tục hái lộc đầu năm
Một trong các phong tục ngày Tết Nguyên Đán đặc biệt trong ngày đầu năm của người Việt là đi hái lộc. Hái lộc thường diễn ra vào đêm giao thừa hoặc sáng sớm ngày mùng một Tết, với mong muốn mang vào nhà mình sự may mắn và tài lộc trong năm mới.
Hái lộc cũng là dịp để mọi người cùng cầu chúc cho tương lai và hy vọng vào những điều tốt lành sẽ đến trong năm mới, khi người ta đi hái những bông lộc xanh để mang về nhà trang trí cũng tượng trưng cho may mắn và thịnh vượng.
Tục xông đất ngày Tết
Theo quan điểm truyền thống của người Việt, tục xông đất đầu năm là một trong các phong tục ngày Tết Nguyên Đán. Nhiều gia đình tìm hiểu về tuổi và xem xét sự hợp tuổi của những người trong gia đình. Việc này cầu nguyện cho sự hạnh phúc và thịnh vượng trong năm mới, cũng như sự thịnh vượng trong cuộc sống kinh doanh và cá nhân.
Thời điểm xông đất xảy ra sau khi đêm giao thừa kết thúc, và người được giao trọng trách xông đất thường là những người mang theo sự lạc quan và niềm tin vào may mắn. Việc này tạo ra một tâm trạng tích cực mang theo lời chúc năm mới hạnh phúc, tài lộc đến với gia chủ.
Tục đi chúc Tết
Dịp Tết, người Việt có phong tục thăm viếng họ hàng và bạn bè, thường nói: “Mùng một Tết cha, mùng hai Tết mẹ, mùng ba Tết thầy.” Trong thời điểm này, mọi người trao nhau những lời chúc tốt đẹp nhất, thể hiện tình cảm và lòng quan tâm đồng thời không quên tặng nhau những phong bao lì xì may mắn.
Những lời chúc không chỉ đơn giản là biểu hiện của sự quan tâm và lẽ phải trong ngày lễ, mà còn là cách để thể hiện lòng tôn trọng và tình cảm gia đình và bạn bè. Đây là cách để tạo thêm niềm vui và sự hạnh phúc cho nhau trong những ngày năm mới.
>>>Xem thêm: Những mẫu giỏ quà Tết từ bình dân đến cao cấp tặng gia đình, người thân
Tục đi lễ chùa đầu năm
Đi lễ chùa đầu năm luôn được coi là một nét đẹp tâm linh quan trọng trong văn hóa của người Việt. Dịp này, mọi người đều đổ về các ngôi chùa để thể hiện lòng kính trọng đối với đức Phật và tất cả tổ tiên. Người Việt đi lễ chùa đầu năm không chỉ để cầu may mắn, tài lộc và bình an cho cả gia đình, mà còn để tìm thấy sự yên bình và tâm hồn trong những ngày đầu năm mới.
Tục xuất hành
Ngay sau ngày mùng 1 Tết, phong tục Tết cổ truyền Việt Nam nhiều gia đình tiếp tục thực hiện việc xem ngày và xác định hướng xuất hành. Họ tin rằng điều này sẽ mang lại nhiều điều thuận lợi trong năm mới, đặc biệt là trong lĩnh vực công việc, kinh doanh. Việc này giúp họ tự tin hơn trong việc đối mặt với những thách thức và cơ hội mới trong năm mới.
Phong tục lì xì Tết
Phong tục Lì xì là một trong các phong tục ngày Tết người Việt luôn giữ gìn, có nguồn gốc từ tiếng Trung Quốc và xuất phát từ từ “lợi thị,” mang ý nghĩa của sự được lợi, được may mắn và được tiền bạc. Tiền lì xì thường được tặng cho trẻ em trong dịp đầu năm để mang đến may mắn, điều lành, và điều tốt đẹp cho họ. Lì xì không chỉ là một truyền thống đơn thuần, mà còn là cách để thể hiện lòng tốt và tình cảm chia sẻ trong ngày Tết. Người tặng lì xì mong muốn mang lại sự phát triển, sức khỏe và tài lộc cho người nhận.
LỜI KẾT
Tết Nguyên Đán không chỉ là ngày lễ quan trọng mà còn mang theo nhiều phong tục Tết cổ truyền Việt Nam. Với những chia sẻ về các phong tục ngày Tết trong bài viết này, Quà Tặng Lễ Tết mong rằng bạn hiểu rõ hơn về các phong tục truyền thống và đón Tết thật vui vẻ, ý nghĩa. Đừng quên ghé thăm website quatangletet.vn để đón đọc thêm nhiều bài viết thú vị khác nhé.
>>Xem thêm:
