Blog
Tết Nguyên Tiêu là Tết gì? Ý nghĩa và những hoạt động trong ngày lễ này
Th3
Tết Nguyên Tiêu là gì? Ý nghĩa Tết Nguyên Tiêu? Tết Nguyên Tiêu là ngày mấy tháng mấy?,…là những câu hỏi rất được quan tâm mỗi khi ngày này gần đế. Đây cũng là một ngày lễ quan trọng với người Việt Nam. Cùng Quatangletet tìm hiểu rõ hơn về thông tin Tết Nguyên Tiêu là Tết gì ngay trong bài viết dưới đây nhé.
Tết Nguyên Tiêu là gì?
>>Tham khảo thêm:
Tết Nguyên Tiêu là gì? Đây là một ngày lễ truyền thống bắt nguồn từ Trung Quốc, diễn ra từ ngày 14 đến ngày 15 của tháng Giêng âm lịch còn được biết đến với tên gọi Rằm tháng Giêng. Theo TS. Đinh Đức Tiến, thuộc khoa Lịch sử của Đại học Xã hội và Nhân văn, Tết Nguyên Tiêu có nguồn gốc từ những câu chuyện truyền thống của Trung Quốc và được kể lại dưới nhiều phiên bản khác nhau.
Nguồn gốc và ý nghĩa Tết Nguyên Tiêu
Sự tích ngày Tết Nguyên Tiêu
Trong câu chuyện về Tết Nguyên Tiêu là gì, nhiều tài liệu ghi lại rằng nguồn gốc của nó bắt đầu từ thời kỳ Tây Hán, Trung Quốc, nơi diễn ra một lễ hội rước đèn. Câu chuyện khởi đầu từ việc các cung nữ trong triều mỗi khi xuân về đều nhớ nhà, nhưng do sự canh gác nghiêm ngặt của cung vua nên họ không thể ra khỏi cung. Do đó, Đông Phương Sóc – viên sủng thần của Hán Vũ Đế đã giúp đỡ họ.
Ông thông báo rằng thành Trường An sẽ bị Hỏa thần thiêu rụi, khiến nhiều người lo lắng. Sau đó, ông đưa ra một kế sách cho nhà vua, gợi ý rằng vào ngày rằm tháng giêng, nhà vua cùng gia đình nên tránh xa khỏi cung và tổ chức một buổi lễ đầy đủ đèn lồng trên sân giả cảnh lửa cháy để đánh lừa Hỏa thần.
Hán Vũ Đế đã đồng ý với kế sách này của Đông Phương Sóc và từ đó, vào ngày rằm tháng giêng hàng năm, toàn bộ dân chúng đều treo đèn lồng và các cung nữ cũng được phép gặp gỡ người thân của mình. Ngày lễ này đã truyền bá và ảnh hưởng qua nhiều thế kỷ, lan tỏa đến Việt Nam. Tuy nhiên, tại Việt Nam, Tết Nguyên Tiêu đã trải qua sự biến tấu và khác biệt so với Trung Quốc.
Ý nghĩa của ngày Tết Nguyên Tiêu
Ý nghĩa của Tết Nguyên Tiêu là ngày rằm đầu tiên của năm mới, trong đó “Nguyên” có nghĩa là thứ nhất và “Tiêu” có nghĩa là đêm. Đây là một ngày lễ rất quan trọng, đặc biệt là trong nền văn hóa Phật giáo.
Trong ngày lễ này, mỗi gia đình thường bày mâm cỗ cúng để thể hiện lòng thành kính và biết ơn của con cháu đối với thần linh và tổ tiên. Họ cầu mong năm mới an lành và được ban nhiều tài lộc, đồng thời đây cũng là dịp để gia đình sum họp và thắt chặt tình thân.
Tùy theo điều kiện kinh tế và phong tục tập quán, mỗi vùng miền sẽ có cách bày mâm cỗ cúng khác nhau. Tuy nhiên, dù là ít hay nhiều, mục đích cuối cùng vẫn là thể hiện lòng thành kính và tri ân đối với tổ tiên, cầu mong một năm mới may mắn và thịnh vượng.
Tết Nguyên Tiêu là ngày nào? Đếm ngược
Bên cạnh tìm hiểu xem Tết Nguyên Tiêu là gì thì thông tin về Tết Nguyên Tiêu là ngày mấy tháng mấy cũng rất được quan tâm. Tết Nguyên Tiêu diễn ra vào đêm ngày 14 đến ngày 15 tháng 1 (Âm lịch). Tết Nguyên Tiêu 2025 sẽ rơi vào Thứ 4 ngày 12/2/2025 Dương lịch. Cùng Tết Nguyên Tiêu đếm ngược cùng Quà Tặng Lễ Tết để chuẩn bị kỹ càng hơn cho ngày lễ này nhé!
Các tập tục trong ngày Tết Nguyên Tiêu
Tết Nguyên Tiêu ở Việt Nam
Tết Nguyên Tiêu tại Việt Nam được tổ chức vào ngày rằm tháng Giêng, là dịp quan trọng mà người dân thường lên chùa để cúng sao giải hạn và ước nguyện điều lành cho mình và gia đình. Đặc biệt, ở những địa phương có đông người Hoa như Chợ Lớn, Hội An, Tết Nguyên Tiêu được tổ chức với nhiều lễ hội và hoạt động đặc sắc.
Tại Quận 5, Thành phố Hồ Chí Minh, cộng đồng người Hoa tổ chức nhiều hoạt động lễ hội đa dạng và phong phú tại các Hội quán và trong các gia đình. Các hoạt động này bao gồm các nghi lễ truyền thống, diễu hành, biểu diễn các vở kịch cổ truyền, múa lân sư rồng, đố chữ, nghệ thuật thư pháp và hội họa, cũng như các buổi biểu diễn âm nhạc truyền thống.
Tết Nguyên Tiêu của người Hoa – Trung Quốc
Tết Nguyên Tiêu ở Trung Quốc, còn được biết đến với cái tên Tết Thượng Nguyên hoặc Tết Trạng Nguyên, là một trong những lễ hội truyền thống quan trọng. Trong dịp này, người dân thường tổ chức các nghi lễ cầu an cầu phước, thường bày cảnh lễ tại nhà thờ chùa và tham gia vào các hoạt động vui chơi truyền thống.
Một nét đặc trưng của Tết Nguyên Tiêu là việc ăn bánh trôi, được gọi là “thang viên”. Ngoài ra, người dân còn thường tham gia vào các hoạt động như thi đoán hình thù trên lồng đèn, ngâm thơ, viết ước nguyện lên đèn lồng và thả chúng lên trời, tượng trưng cho việc cầu mong điều tốt lành cho một năm mới an lành và may mắn.
Tết Nguyên Tiêu tại Hàn Quốc
Ở Hàn Quốc, người dân chào đón ngày rằm tháng Giêng âm lịch với lễ hội Daeboreum, trong đó có các trò chơi truyền thống như Samulnori (tiết tấu trống và đàn), leo núi để trở thành người đầu tiên nhìn thấy mặt trăng mọc để cầu may mắn và vận khí tốt lành.
Tết Nguyên Tiêu tại Nhật Bản
Tại Nhật Bản, ngày rằm tháng Giêng âm lịch được gọi là lễ Koshōgatsu, một dịp để cầu nguyện cho một vụ mùa bội thu. Trong buổi sáng của ngày này, người dân thường ăn cháo đậu đỏ, biểu trưng cho sự phát đạt và may mắn trong năm mới.
Bài văn khấn Tết Nguyên Tiêu
Bài văn khấn Tết Nguyên Tiêu tại nhà
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn Thần.
Con kính lạy ngài Bản Cảnh Thành Hoàng, ngài Bản Xứ Thổ Địa, ngài Bản Gia Táo Quân cùng chư vị Tôn Thần.
Con kính lạy Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỉ, Thúc Bá Đệ Huynh, Cô Di, Tỉ Muội họ nội, họ ngoại.
Tín chủ (chúng) con là:…
Ngụ tại:…
Hôm nay là ngày rằm tháng Giêng năm… gặp tiết Nguyên Tiêu, tín chủ con lòng thành, sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngài Bản Cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương, ngài Bản Xứ Thần Linh Thổ Địa, ngài Bản Gia Táo Quân, Ngũ Phương, Long Mạch, Tài Thần. Cúi xin các ngài linh thiêng nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỉ, chư vị hương linh gia tiên nội ngoại họ… nghe lời khẩn cầu, kính mời của con cháu, giáng về chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời ông bà Tiền chủ, Hậu chủ tại nhà này về hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành phù hộ độ trì cho gia chung chúng con được vạn sự tôn lành. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng an bình.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy).
Bài văn khấn Tết Nguyên Tiêu tại chùa
Dốc lòng kính lễ Phật Pháp Tăng thường ở khắp mười phương (3 lần, mỗi lần lạy 1 lạy).
(Cầm 3 nén hương quỳ đọc tiếp)
Nguyện mây hương lành này.
Biến khắp mười phương giới.
Trong có vô biên Phật.
Vô lượng hương trang nghiêm.
Viên mãn đạo Bồ Tát.
Thành tựu hương Như Lai (1 lạy, và cắm hương vào bát hương).
Dâng hương cúng dàng rồi, dốc lòng kính lễ Phật Pháp Tăng thường ở khắp mười phương (1 lạy).
(Thành kính chấp tay thành búp sen đọc bài ca tụng công đức của Đức Phật)
Phật thân rực rỡ tựa kim san.
Thanh tịnh không gì thể sánh ngang.
Vô Thượng Chí Tôn công đức mãn.
Cúi đầu con lạy Phật Sơn Vương.
Phật đức bao la như đại dương.
Bảo châu tàng chứa đủ bên trong.
Trí tuệ vô biên vô lượng đức.
Đại định uy linh giác vẹn toàn.
Phật tại Chân Như pháp giới tàng.
Không sắc không hình chẳng bụi mang.
Chúng sinh bái vọng muôn hình Phật.
Bỗng thấy tai nàn tận hóa tan.
Án phạ nhật ra hồng (3 lần).
Chí tâm đỉnh lễ Nam mô Tận hư không biến pháp giới quá hiện vị lai thập phương chư Phật, tôn Pháp, Hiền Thánh Tăng thường trụ Tam Bảo. (1 lạy)
Chí tâm đỉnh lễ Nam mô Sa Bà Giáo Chủ Bản Sư Thích Ca Mâu Ni Phật, Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật, Đại Trí Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát, Đại Hạnh Phổ Hiền Bồ Tát, Hộ Pháp Chư Tôn Bồ Tát, Linh Sơn Hội Thượng Phật Bồ Tát. (1 lạy).
Chí tâm đỉnh lễ Nam mô Tây phương Cực Lạc thế giới Đại từ Đại bi A Di Đà Phật, Đại bi Quán Thế Âm Bồ Tát, Đại Thế Chí Bồ Tát, Đại Nguyện Địa Tạng Vương Bồ Tát, Thanh Tịnh Đại Hải Chúng Bồ Tát. (1 lạy).
Con nay đều vì bốn ân, ba cõi pháp giới chúng sinh, nguyện xin ba chướng tiêu trừ, dốc lòng sám hối. (1 lạy)
(Quỳ đọc) Chí tâm sám hối:
Xưa kia gây nên bao ác nghiệp
Đều vì ba độc: Tham, sân, si
Bởi thân, miệng, ý phát sinh ra
Hết thảy con nay xin sám hối.
Như vậy tất thảy bao nghiệp chướng
Ắt hẳn tiêu diệt không tàn dư
Niệm niệm âm vang tận pháp giới
Độ khắp chúng sinh nhập Bất Thoái (1 lạy).
Sám hối phát nguyện rồi, chúng con kính lễ Đức Phật Thích Ca, Phật A Di Đà và chư Phật ở khắp mười phương (1 lạy).
LỜI KẾT
Với những chia sẻ về Tết Nguyên Tiêu là gì, ý nghĩa Tết Nguyên Tiêu và Tết Nguyên Tiêu là ngày nào trong bài viết này, Quà Tặng Lễ Tết hy vọng đã đem đến cho bạn những thông tin bổ ích, thú vị. Đừng quên ghé website Quatangletet.vn để đọc thêm nhiều bài viết hay khác nhé.
>>Xem thêm:
