Blog
Tết ông Công ông Táo 2024 ngày nào dương lịch? Cần chuẩn bị những gì?
Th11
Tết ông Công ông Táo 2024 là một trong những ngày lễ truyền thống quan trọng đối với nhiều gia đình người Việt nhằm thể hiện lòng biết ơn đối với các quan thần, ông bà tổ tiên và mong cầu một năm mới thật nhiều phúc lộc. Tuy nhiên, nguồn gốc cũng như cách cúng không phải ai cũng biết, hãy cùng Quà Tặng Lễ Tết tìm hiểu qua bài viết chi tiết dưới đây!
Lịch Tết ông Công ông Táo 2024 ngày nào?
>>>Tham khảo thêm:
Dựa trên lịch âm, Tết ông Công ông Táo 2024 sẽ rơi vào ngày thứ sáu, ngày 2 tháng 2 Dương lịch, thuộc tiết Đại hàn trong 24 tiết khí. Đây là ngày Thanh Long Kiếp dựa trên phong thủy, tức là ngày lành tháng tốt, thuận lợi trong việc xuất hành các hướng, các việc làm đều đạt được kết quả tốt đẹp và suôn sẻ.
Vì vậy, đây là thời điểm thích hợp để nhiều gia đình thực hiện nghi lễ này để bày tỏ lòng biết ơn và mong cầu may mắn trong năm mới. Hơn nữa, đây còn là dịp cuối năm để các thành viên trong gia đình có cơ hội quây quần bên nhau để cùng cầu nguyện cho gia đạo bình an, sức khỏe dồi dào và luôn gặp thật nhiều may mắn.
Tết ông Công ông Táo là gì?
Để tìm hiểu Tết ông Công ông Táo là gì, chúng ta hãy tìm hiểu về sự tích, ý nghĩa cũng như phong tục cúng Tết ông Công ông Táo 2024 của cả 3 miền như thế nào qua nội dung dưới đây!
Sự tích Tết ông Công ông Táo
Sự tích Tết ông Công ông Táo được kể lại rằng, ngày xưa, có đôi vợ chồng nghèo là Thị Nhi và Trọng Cao. Tuy sống trong cảnh nghèo khó nhưng đôi vợ chồng lại rất yêu thương nhau, rau cháo có nhau vui vầy. Tuy nhiên, vì Thị Nhi mãi vẫn không có con nên Trọng Cao thường hay giận dữ và đánh nàng. Một lần nọ, Cao vì tức giận nên đã đuổi vợ mình đi. Thị Nhi lang bạt khắp nơi và dừng chân tại một ngôi làng, nàng gặp Phạm Lang và nên duyên vợ chồng.
Sau khi cơn giận lắng xuống, Trọng Cao hối hận và nhớ vợ khôn nguôi nên đã quyết định đi tìm vợ. Chàng cứ đi mãi, tiền tiêu cũng hết, Trọng Cao lâm vào cảnh túng quẫn phải đi ăn xin khắp nơi. Đến một ngày nọ, chàng đến ngôi làng và ăn xin đúng nhà của vợ chồng Thị Nhi. Gặp lại người xưa, Thị Nhi bèn nấu cho chàng một bát cháo. Đột nhiên, Phạm Lang quay về bất chợt khiến nàng phải vội giấu người chồng cũ vào đống rơm sau vườn.
Tuy nhiên, vì muốn đốt rơm làm phân bón ruộng, Phạm Lang đã vô tình đốt cháy người chồng cũ của vợ mình. Để cứu Cao, Thị Nhi bèn nhảy vào đống lửa, Phạm Cao cũng nhảy theo và họ đã hóa kiếp về trời.
Để ban thưởng cho sự nghĩa tình của cả ba, Ngọc Hoàng đã biến người chồng mới thành Thổ Công – vị thần chuyên chăm lo việc bếp núc, người chồng cũ là Thổ Địa – vị thần chuyên trông coi nhà cửa, ruộng vườn và người vợ là Thổ Kỳ – vị thần chuyên quản thúc việc chợ búa. Từ đó, nguồn gốc của lễ cúng ông Công ông Táo hằng năm đã bắt đầu từ đây.
Ý nghĩa cúng ông Công, ông Táo
Theo quan niệm dân gian từ xưa, ông Táo chính là vị thần bảo hộ, chuyên phụ trách mọi sinh hoạt trong gia đình. Vào ngày Tết ông Công ông Táo 2024, tức 23 tháng Chạp, ông Táo sẽ cưỡi cá chép để quay về trời để báo cáo Ngọc Hoàng về những việc làm tốt xấu của những người trong nhà.
Vì vậy, vào ngày 23 tháng Chạp hằng năm, các gia đình sẽ tổ chức lễ cúng ông Công ông Táo với mục đích:
- Thể hiện lòng biết ơn đến vị thần bảo hộ đã che chở, phù hộ cho gia đình trong suốt một năm qua.
- Cầu khấn ông Táo về trời khi báo cáo với Ngọc Hoàng sẽ kể những điều tốt lành, công đức của mình đã làm.
- Mong cầu ông Táo sẽ sớm quay về để tiếp tục phù trợ cho gia đình luôn được bình an, may mắn trong năm mới.
Có thể nói, lễ cúng ông Công ông Táo diễn ra hằng năm nhằm tạ ơn những vị thần cai quản đã che chở cả gia đình và mong cầu một năm mới thuận lợi. Đây là một trong những nét đẹp truyền thống đã ăn sâu vào trong tiềm thức của người dân Việt Nam từ rất lâu và đã trở thành một trong những nghi thức tâm linh không thể thiếu vào dịp cận Tết Nguyên đán.
Phong tục cúng ông Công ở 3 miền
Phong tục cúng Tết ông Công ông Táo 2024 ở 3 miền sẽ có sự khác biệt rõ rệt, cụ thể như sau:
Phong tục cúng ông Công ông Táo ở miền Bắc
Đối với người miền Bắc, họ quan niệm rằng sau 12h trưa ngày 23 tháng Chạp là thời điểm ông Công ông Táo sẽ về chầu trời và không còn ở trần gian, vì vậy họ sẽ làm lễ cúng từ sớm. Các gia đình sẽ thực hiện lễ cúng vào khoảng 20 tháng Chạp cho đến muộn nhất là 12h ngày 23 tháng Chạp.
Mâm lễ cúng ông Công ông Táo của người miền Bắc sẽ gồm có các món truyền thống như xôi, gà, chả, nem rán, giò thủ,… và một số lễ vật như cá chép giấy (có thể đốt sau khi làm lễ xong) hoặc cá chép sống (có thể mang thả phóng sinh sau khi làm lễ). Tùy vào mỗi gia đình, nhiều người sẽ cúng 1 hoặc 3 con cá chép vàng và một bộ áo mũ các Táo.
Để mong cầu các Táo sẽ báo cáo những điều tốt đẹp của gia chủ với Ngọc Hoàng, trên mâm lễ của nhiều gia đình sẽ có thêm món xôi chè thường nấu với nếp cái, xôi vò và gọi là chè bà cốt. Ngoài ra, người miền ngoài còn cho rằng đây là thời gian bàn giao của Hành thiên và ông Táo nên khi làm lễ xong, các gia đình sẽ thực hiện việc bao sái, rút và tỉa chân nhang, vệ sinh bát hương và không gian thờ cúng.
Phong tục cúng ông Công ông Táo ở miền Trung
Lễ cúng Tết ông Công ông Táo 2024 ở miền Trung được cho là cầu kỳ và khác biệt nhất trong ba miền. Đối với người Huế và một số tỉnh lân cận, ông Táo sẽ được thờ ở hai nơi đó là ở trên Trang Ông và một bàn thờ nhỏ ở dưới bếp. Trước khi thực hiện lễ cúng, trang thờ sẽ được dọn dẹp sạch sẽ, lư hương sẽ được gia chủ thay cát mới.
Sau khi nghi lễ kết thúc, tượng của ba ông Táo sẽ được mang ra miếu hoặc đặt dưới gốc cổ thụ ở ngã ba đường và thay thế bằng tượng của ba ông Táo mới. Điều này tượng trưng cho việc bắt đầu một nhiệm kỳ mới cho việc chăm nom bếp núc trong năm mới. Trong mâm cúng của người miền Trung sẽ có nhiều lễ vật và một con ngựa bằng giấy có đầy đủ yên cương.
Bên cạnh đó, sáng 23 tháng Chạp còn có lễ dựng cây nêu ngày Tết ở trước sân nhà hoặc sân đình nhằm để xua đuổi ma quỷ trong khi các vị thần trông nhà “vắng mặt”, lễ hạ nêu sẽ diễn ra vào mùng 7 tháng Giêng Âm lịch. Ngoài ra, người miền Trung còn có lễ cúng vào chiều 30 Tết để rước thần về và sáng mùng 1 sẽ yên vị ông Táo mới.
Phong tục cúng ông Công ông Táo ở miền Nam
Phong tục cúng Tết ông Công ông Táo 2024 ở miền Nam sẽ có phần đơn giản hơn và khác hẳn so với hai miền trên. Người miền Nam hầu hết sẽ cúng ông Táo trong hai ngày, ngày đầu tiên là 23 tháng Chạp để tiễn ông Táo về trời. Theo tín ngưỡng của người miền Nam, ông Táo sẽ bẩm báo Ngọc Hoàng từ ngày 23 đến ngày 30 tháng Chạp. Vì vậy, họ sẽ cúng thêm lễ đón ông Táo về nhà vào ngày 7 tháng Giêng mỗi năm.
Người miền Nam cũng cho rằng nên cúng vào cuối ngày, sau khi thực hiện cúng kiến sẽ dùng luôn bữa tối và không dùng đến bếp nữa, họ sẽ làm lễ cúng từ 20h đến 23h. Vì có sự giao thoa giữa hai miền nên mâm lễ cúng của người miền Nam sẽ có các món truyền thống hoặc mâm lễ chay và thêm một đĩa kẹo thèo lèo và một bộ “cò bay, ngựa chạy”.
“Cò bay, ngựa chạy” là hình con cò và con ngựa được làm bằng giấy để hóa thật sau khi làm lễ giúp ông Táo về trời nhanh hơn. Bên cạnh đó, gia chủ cũng sẽ cúng thêm 3 bộ quần áo bằng giấy cho 3 vị Táo. Ngoài ra, người miền Nam sẽ không thực hiện các thủ tục như rút chân nhang, không hóa vàng hay mũ áo thờ, không mua cá chép thả chậu rồi phóng sanh.
Lễ Tết ông Công ông Táo cúng gì? Gồm những gì?
Để chuẩn bị cho lễ cúng Tết ông Công ông Táo 2024 thật đầy đủ và chỉn chu, bạn cần thực hiện những điều như sau:
Chuẩn bị mâm cỗ cúng ông Táo
Tùy vào mỗi gia đình, bên cạnh các lễ vật chính, nhiều gia đình sẽ làm lễ mặn hoặc lễ chay để tiễn ông Táo về trời. Mâm cúng ông Táo truyền thống sẽ gồm có 1 đĩa gạo, 1 đĩa muối, 3 chén rượu, thịt heo luộc. gà luộc hoặc gà quay, rau xào, hành muối, xôi gấc, giò heo, canh mọc, cá chép nướng (có thể thay bằng cá lóc nướng đối với người miền Nam), trái cây tươi, trà, rượu, vàng mã, lọ hoa cúc, lọ hoa đào nhỏ.
Ngày nay, mâm cúng ông Táo sẽ đơn giản hơn nhiều và không bắt buộc phải đủ các món như truyền thống, tùy vào văn hóa, hoàn cảnh, điều kiện và khẩu vị của mỗi gia đình. Đối với những gia đình không mấy dư dả, có thể làm mâm cúng đơn giản chỉ 3 món. Đặc biệt, mâm cúng ông Táo của cả 3 miền sẽ có những điểm khác biệt đặc trưng.
Ngoài ra, nơi đặt mâm cỗ cúng ông Táo khá quan trọng, cần được đặt trên bàn thờ gia tiên hoặc bàn thờ ông Táo riêng để bày tỏ sự thành kính.
Thứ tự cúng ông Công ông Táo trong năm 2024 sẽ gồm các bước như sau:
- Chuẩn bị đầy đủ các lễ vật, mâm cỗ để cúng ông Công ông Táo.
- Thắp nhang và đọc văn khấn tiễn ông Công ông Táo về trời.
- Sau khi đã hoàn thành xong các bước trên, đợi hương tàn và thắp thêm một tuần hương, tạ lễ, hóa vàng và phóng sanh cá chép ra ao, hồ, sông, suối,…
Chuẩn bị lễ vật cúng Táo Quân
Lễ cúng Tết ông Công ông Táo 2024 sẽ gồm các thứ như 3 mũ ông Táo, cá chép, tiền vàng mã, 1 chiếc áp, 1 đôi hia bằng giấy. Màu sắc của mũ, áo và hia sẽ thay đổi theo từng năm phụ thuộc vào ngũ hành trong năm như sau:
- Năm thuộc hành kim sẽ chọn mũ, áo, hia màu vàng.
- Năm hành mộc sẽ chọn mũ, áo, hia màu trắng.
- Năm hành thủy sẽ chọn mũ, áo và hia màu xanh.
- Năm hành hỏa sẽ chọn mua mũ, áo và hia màu đỏ.
- Năm thuộc hành thổ sẽ chọn mũ, áo và đôi hia màu đen.
Trong năm 2024 sẽ thuộc hành Mộc, bạn nên chọn đồ cúng màu trắng sẽ phù hợp và mang lại nhiều may mắn hơn. Đối với gia đình có trẻ nhỏ thường sẽ cúng thêm một con gà luộc. Gà luộc phải là loại gà cồ mới tập gáy (gà mới lớn) với ý nghĩa mong ông Táo xin với Ngọc Hoàng cho đứa trẻ này lớn lên sẽ có nhiều nghị lực, thông minh và có khí chất hiên ngang như gà cồ.
Bài văn khấn cúng Tết ông Công ông Táo
Nam mô a di đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Ngài đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Tín chủ (chúng) con là: ……………
Ngụ tại: ……………………
Hôm nay, ngày 23 tháng Chạp tín chủ chúng con thành tâm sắp sửa hương hoa phẩm luật, xiêm hài áo mũ, kính dâng tôn thần. Thắp nén tâm hương tín chủ con thành tâm kính bái.
Chúng con kính mời ngày Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân hiển linh trước án hưởng thụ lễ vật.
Cúi xin Tôn thần gia ân xá tội cho mọi lỗi lầm trong năm qua gia chủ chúng con sai phạm. Xin Tôn thần ban phước lộc, phù hộ toàn gia chúng con, trai gái, già trẻ sức khỏe dồi dào, an khang thịnh vượng, vạn sự tốt lành. Chúng con lễ bạn thành tâm, kính lễ cầu xin, mong Tôn thần phù hộ độ trì.
Nam mô a di đà Phật! (3 lần)
(Theo sách Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin)
Những lưu ý khi cúng Tết ông Công ông Táo
Khi thực hiện nghi lễ cúng Tết ông Công ông Táo 2024, các gia đình cần lưu ý một số điều quan trọng như sau để tránh gặp những rủi ro và vô tình rước vận xấu vào trong nhà:
- Trang phục khi cúng cần phải lịch sự, trang nghiêm, không ăn mặc hở hang để thể hiện sự tôn kính đối với các quan thần.
- Văn khấn cần đọc rõ ràng, chậm rãi với một thái độ nghiêm túc và không được nói bậy.
- Không nên xin tài lộc liền và nên báo cáo những điều tốt đẹp của gia đình trong năm vừa qua.
- Không nên cúng sau 12h trưa trong ngày 23 tháng Chạp.
- Không được đặt mâm cúng dưới chân bếp hoặc những nơi dơ bẩn, đây là điều tối kị.
- Không thả cá chép cúng ông Công ông Táo từ trên cao xuống mà nên thả từ mép nước một cách nhẹ nhàng, chậm rãi.
- Các lễ vật, trái cây, rượu, trà,… cần được chuẩn bị cẩn thận trong nghi thức tiễn ông Công ông Táo về trời.
Xem giờ tốt cúng Tết ông Công ông Táo 2024
Dựa trên quan niệm phong thủy của người Việt, việc chọn giờ tốt để cúng Tết ông Công ông Táo 2024 rất quan trọng vì sẽ ảnh hưởng đến vận may của gia đình trong năm mới. Để thực hiện lễ cúng một cách trọn vẹn, dưới đây là một số giờ hoàng đạo mà bạn có thể tham khảo:
- Ngày 21 tháng Chạp 2024: các khung giờ cần cúng gồm có giờ Mão (5h-7h sáng); Ngọ (11h-13h trưa); Thân (15h-17h chiều); Dậu (17h-19h tối), giờ cúng tốt nhất sẽ là giờ Ngọ.
- Ngày 23 tháng Chạp năm 2024: các khung giờ tốt nhất để cúng là giờ Thìn (7h-9h sáng) và giờ Tỵ (9h-11h sáng) và nên cúng vào giờ Thìn. Vì giờ Ngọ ngày 23 tháng Chạp trong năm nay sẽ rời vào giờ xấu nên có thể thay bằng giờ Thìn hoặc Tỵ.
LỜI KẾT
Có thể nói, phong tục cúng Tết ông Công ông Táo 2024 là một trong những phong tục truyền thống quan trọng của nhiều gia đình Việt vào dịp cuối năm. Mong rằng những chia sẻ hữu ích của Quà Tặng Lễ Tết sẽ giúp bạn có sự chuẩn bị đầy đủ, chỉn chu để lễ cúng được thực hiện một cách suôn sẻ, mang lại may mắn cho cả năm.
>>Xem thêm:
