Blog
Tết Trung Nguyên là gì? Nguồn gốc và ý nghĩa của tục lễ tết Trung Nguyên
Th9
Tết trung nguyên là gì? Tết trung nguyên là ngày nào? Đây có lẽ là thắc mắc của khá nhiều người bởi tên sự kiện này ở Việt Nam không quá phổ biến. Đối với người Việt, ngày lễ này chính là Lễ Vu Lan, thường diễn ra vào ngày Rằm tháng 7 Âm lịch. Để hiểu hơn về ngày này, hãy cùng Quà Tặng Lễ Tết tìm hiểu qua bài viết chi tiết dưới đây.
Tết Trung Nguyên là gì? Diễn ra vào ngày nào?
>>>Tham khảo thêm:
Tết trung nguyên là gì? Tết trung nguyên là ngày lễ bắt nguồn từ người Hán được tổ chức vào ngày 15/07 Âm lịch hằng năm. Đồng thời, ngày tết trung nguyên còn trùng với Lễ Vu Lan báo hiếu và Xá tội vong nhân. Ngày tết này còn du nhập vào một số nước châu Á khác như: Lào, Campuchia, Nhật Bản, Myanmar, Việt Nam,… Tết trung nguyên có nguồn gốc từ lễ Vu Lan Bồn dựa trên truyền thuyết của Phật giáo về sự tích của bồ tát Mục Kiền Liên cứu mẹ khỏi địa ngục A Tỳ.
Truyền thuyết về ngày tết Trung Nguyên
Như định nghĩa tết trung nguyên là gì được nêu ở trên, đây là ngày gắn liền với truyền thuyết về bồ tát Mục Kiền Liên cứu mẹ ruột khỏi quỷ đói. Câu chuyện kể rằng Mục Kiền Liên tên thật là La Bộc từ nhỏ đã rất ngoan và hiếu thảo. Ngược lại, mẹ của La Bộc là Thanh Đề, một người đàn bàn nổi tiếng là tham lam, sống mưu mô và ác độc.
Với lối sống tiêu xài hoang phí, những đồng tiền mà La Bộc kiếm được bà đều tiêu sạch và sai người giết chó để làm nhân bánh làm lễ chùa biếu sư thầy. Một thời gian sau, Thanh Đề qua đời. La Bộc để tang mẹ 3 năm rồi quyết định xuất gia, quy y cửa Phật lấy tên hiệu là Mục Kiền Liên.
Sau một khoảng thời gian tu hành, ông bắt đầu đi tìm linh hồn của người mẹ quá cố khắp nơi và cuối cùng lại tìm thấy ở tầng sâu nhất của địa ngục hay còn gọi là địa ngục A Tỳ. Hiện tại trước mắt ông là một người mẹ với hình hài nghèo khổ, đói khát, chân tay chỉ còn da bọc xương. Mục Kiền Liên thương xót và dâng cho mẹ một bát cơm đầy nhưng mỗi khi đưa cơm vào miệng bà, tất cả đều hoá thành tro lửa.
Không muốn mẹ mình chịu khổ ải, Mục Kiền Liên đã tìm đến Đức Phật và nhờ Ngài giúp đỡ. Tuy nhiên, Đức Phật lại bảo dù có thần thông quảng đại đến đâu, Mục Kiền Liên vẫn không thể đủ sức cứu mẹ. Cách duy nhất đó là nhờ cậy sức mạnh của chư tăng mười phương, vào ngày Rằm tháng 7, sắm sửa lễ vật cúng dường Tam Bảo để lấy phước cứu mẹ. Nghe lời Phật dạy, ông liền làm theo và cuối cùng mẹ ông được giải thoát.
Theo lời Phật dạy, chúng sanh ai muốn báo hiếu cho cha mẹ thì có thể dùng cách này. Chính vì vậy, lễ Vu Lan được ra đời từ thời điểm đó nhằm để tri ân, báo hiếu của người con đối với các bậc làm cha mẹ.
Ý nghĩa tết Trung Nguyên ở Việt Nam
Tết trung nguyên hay lễ Vu Lan ở Việt Nam là dịp để con cháu trong gia đình thể hiện sự thành kính, hiếu thảo, lòng biết ơn đến công lao sinh thành và dưỡng dục của cha mẹ, ông bà, tổ tiên,… Đặc biệt, đây cũng là ngày lễ phát huy truyền thống tốt đẹp “uống nước nhớ nguồn của dân tộc Việt Nam.
Vu Lan còn là ngày lễ nhằm kêu gọi ý thức về tinh thần xã hội về tinh thần đền ơn đáp nghĩa của Đức Phật, khuyến khích chúng sinh nhân loại đền ơn 4 nguồn ân đức bao gồm:
- Đền ơn đáp nghĩa công sinh thành và dưỡng dục của cha mẹ.
- Tri ân công ơn dạy dỗ, truyền đạt kiến thức của thầy cô.
- Tri ân các bậc cha anh đi trước đã hi sinh thân mình để xây dựng đất nước, mang đến cuộc sống ấm no và chủ quyền cho dân tộc.
- Tri ân chính đồng loại của mình – con người.
Tại Việt Nam, lễ Vu Lan còn có nghi thức cài bông hồng lên ngực áo. Đây là nghi thức được tạo ra vào năm 1962 bởi thiền sư Thích Nhất Hạnh. Những ai may mắn còn đủ cha mẹ sẽ cài lên ngực bông hồng màu đỏ, ngược lại với những ai mất cả cha mẹ thì cài lên ngực bông hồng màu trắng. Bông hồng trên ngực áo vào ngày Vu Lan còn thể hiện tình cảm tốt đẹp, thiêng liêng, cao quý khiến những ai còn cha mẹ sẽ càng thêm trân trọng họ hơn.
Cách làm mâm cúng Tết Trung Nguyên
Để chuẩn bị mâm lễ cúng tết trung nguyên sẽ bao gồm 3 mâm lễ đó là mâm lễ Phật, thần linh, mâm lễ gia tiên và mâm cúng chúng sinh.
Mâm cúng Phật, Thần linh
Theo đạo lý của nhà Phật, mâm cúng không cần phải là “mâm cao, cỗ đầy” mà điều quan trọng là ở tấm lòng. Vào ngày 15/07 Âm lịch, bạn chỉ cần chuẩn bị một mâm cơm chay hoặc mâm ngũ quả tươi để dâng cúng Phật để thể hiện lòng thành kính của mình.
Bên cạnh đó, khi làm lễ cúng, bạn nên đọc một khoá kinh Vu Lan để hồi hương công đức đến đấng sinh thành để thể hiện sự hiếu nghĩa của người con. Bạn cần chú ý rằng lễ cúng Phật nên diễn ra vào ban ngày, đặc biệt tốt hơn là vào buổi sáng.
Mâm cúng gia tiên
Mâm cúng gia tiên sẽ dựa vào điều kiện, hoàn cảnh của từng gia đình mà thực hiện. Mâm cúng có thể là chay hoặc mặn, các món ăn quen thuộc sẽ gồm có gà luộc, heo qua, nộm, xôi,… và các loại lễ vật khác như trầu cau, trà, rượu, vàng mã, hương,… để tiến hành cúng lễ gia tiên.
Mâm cúng chúng sinh
Bên cạnh cúng lễ Phật, cúng gia tiên, còn có tục cúng cô hồn (cúng chúng sinh) cũng khá quan trọng. Lễ cúng còn thể hiện tính nhân văn của người Việt đối với những vong linh vất vưởng, không người thờ phượng. Lễ cúng chúng sinh thường sẽ diễn ra vào buổi chiều tối và ở ngoài sân, ngõ và không được cúng trong nhà. Các lễ vật cho lễ cúng cô hồn sẽ gồm hoa quả, bánh kẹo, xôi, oản, cháo loãng,…
Văn khấn cúng tết Trung Nguyên
Vào ngày tết trung nguyên, bên cạnh chuẩn bị lễ cúng, bạn đường quên đọc văn khấn cúng tết trung nguyên để thể hiện sự thành tâm của mình nhé!
Bài văn cúng tết Trung Nguyên gia tiên, thần linh số 1
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
– Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư vị Phật, Chư Phật mười phương.
– Con kính lạy tổ tiên nội ngoại và chư vị Hương linh
Tín chủ (chúng) còn là:………………………………………………………………………………
Ngụ tại:…………………………………………………………………………………………………….
Hôm nay là ngày rằm tháng 7 năm ……..nhân gặp tiết Vu Lan vào dịp Trung Nguyên, chúng con nhớ đến Tổ tiên ông bà cha mẹ đã sinh thành ra chúng con gây dựng cơ nghiệp, xây đắp nền nhân, khiến nay chúng con được hưởng âm đức. Chúng con cảm nghĩ ơn đức cù lao khôn báo, cảm công trời biển khó đền nên tín chủ con sửa sang lễ vật, hương hoa, trà quả, kim ngân, vàng bạc, thắp nén tâm hương.
Thành tâm kính lên các cụ Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ tỷ Bá Thúc, Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội và tất cả hương hồn trong nội tộc, ngoại tộc của họ………., cúi xin các vị thương xót con cháu, linh thiêng hiện về chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù hộ con cháu khoẻ mạnh bình an, lộc tài vượng tiến, vạn sự tốt lành, gia đạo hưng long.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Bài văn cúng tết Trung Nguyên gia tiên, thần linh số 2
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)
Kính lạy:
– Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát.
– Đức Mục Kiền Liên Tôn Giả.
Hôm nay là ngày rằm tháng bảy năm…………………………
Tín chủ con là…………………………………………………
Ngụ tại…………………………………………………………
Chúng con thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật và các thứ cúng dâng bày lên trước án.
Chúng con thành tâm kính mời: Ngài Địa Tạng Vương Bồ Tát; Ngài Mục Kiền Liên Tôn Giả.
Chúng con thành tâm kính mời: Ngài Kim Niên Đương cai Thái tuế chí đức Tôn thần; Ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại vương; Ngài Bản xứ Thần linh Thổ Địa; Ngài Bản gia Táo quân và tất cả các vị Thần linh cai quản ở trong khu vực này.
Cúi xin các ngài giáng lâm án toạ, xét soi chứng giám. Nay gặp tiết Vu Lan, ngày vong nhân được xá tội, chúng con đội ơn Tam bảo Phật trời phù hộ, Thần linh các đấng chở che, công đức lớn lao nay không biết lấy gì đến báo. Do vậy, kính dâng lễ bạc, giãi tỏ lòng thành nguyện mong nạp thụ. Phù hộ độ trì cho chúng con và cả gia đình, người người mạnh khoẻ, già trẻ bình an hướng về chính đạo. Lộc tài vượng tiến, gia đạo hưng long. Cứu giải thoát oan khiên thưa trước, lại cúng chiếu đế để tìm điều tốt đẹp cho đời sau.
Giãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Cẩn cáo!
Bài văn cúng tết Trung Nguyên ngoài trời (cúng chúng sinh)
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Kính lạy Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát
Kính lạy Đức Mục Kiền Liên Tôn giả
Kính lạy ngài Bản Cảnh Thành Hoàng
Kính lạy ngài Bản Xứ Thần linh Thổ địa
Kính lạy ngài Bản Gia Táo quân và tất cả các vị Thần linh cai quản ở trong xứ này.
Hôm nay là ngày rằm tháng 7 năm……………………
Tín chủ con là…………………………………………
Ngụ tại…………………………………………………
Thành tâm kính xin nhân ngày xá tội vong nhân, âm cung mở cửa ngục ra cho phép vong linh các cô hồn không nơi nương tựa, không mồ không mả, lẩn khuất ở gốc cây, bụi cỏ, xó chợ, đầu đường, không manh áo mỏng, đêm ngày lang thang, quanh năm đói rét cơ hàn.
Dù rằng chết vì lý do gì đều được về đây thụ hưởng lễ vật của tín chủ thỉnh mời cơm canh, cháo bỏng, trầu cau, gạo muối, quả thực hoa đăng tiền vàng, quần áo đủ màu đỏ xanh. Phù hộ cho tín chủ và toàn gia người người khoẻ mạnh, lộc tài vượng tiến, gia đạo hưng long, điều lành đưa tới, điều dữ mang đi.
Cẩn cáo! (cúi lạy 3 lần).
Những món quà tặng ngày tết Trung Nguyên
Tết trung nguyên là ngày để con cháu tập hợp lại để thể hiện lòng thành kính, sự biết ơn với tổ tiên, ông bà và cha mẹ của mình. Bên cạnh việc thắp hương cúng tổ tiên, thần Phật, thân là con cháu có thể mua tặng ông bà, bố mẹ, người thân những món quà như quần áo, trang sức, thực phẩm sức khoẻ,…. hoặc tự tay làm các bữa ăn đoàn viên, mang không khí tình thân ấm áp.
Đây chính là những món quà vô cùng ý nghĩa về mặt tinh thần. Tạo động lực cho ông bà, cha mẹ sống vui, khoẻ cùng con cháu. Con cháu dựa vào điều này để sống trọn đạo để cuộc sống thêm phần ý nghĩa, tốt đẹp.
LỜI KẾT
Qua bài viết trên, Quà Tặng Lễ Tết đã giải thích khái niệm tết trung nguyên là gì đến nhiều bạn đọc. Mong rằng với những thông tin trên, bạn có thể chuẩn bị cho ngày tết trung nguyên, vu lan, xá tội vong nhân một cách chu đáo cho ngày Rằm tháng 7 hằng năm.
>>Xem thêm:
